Pasożyty wewnętrzne (endopasożyty) - PIERWOTNIAKI. Choroby pasożytnicze zwierząt domowych cz. 5.

PIERWOTNIAKI to jednokomórkowe organizmy mikroskopijnej wielkości.
Ze względu na sposób odżywiania dzielą się na:

- wyłącznie samożywne

- samożywne lub cudzożywne w zależności od warunków środowiska (np. euglena)

- wyłącznie cudzożywne (np. orzęski)

Żyją wolno lub prowadzą osiadły tryb życia; mogą występować w większych skupieniach tworząc kolonie (niekiedy w koloniach zachodzi podział funkcji miedzy poszczególnymi osobnikami). Poruszają się za pomocą wici, nibynóżek, rzęsek. Występują w środowisku wodnym, w płynach ustrojowych i komórkach żywiciela (formy pasożytnicze).

Niektóre są groźnymi pasożytami chorobotwórczymi zwierząt i ludzi (np. pełzak czerwonki, lamblie, świdrowce, rzęsistki).

Kokcydioza to chroniczna choroba zwierząt mięsożernych.

Powoduje stany zapalne błony śluzowej jelita cienkiego. W konsekwencji dochodzi do biegunek i oddawania nieuformowanego kału. Najwrażliwsze na kokcydiozę są młode zwierzęta. Starsze psy i koty to nosiciele inwazji. W ich przypadku choroba przybiera zawsze przebieg przewlekły.

Zarażenie następuje przez zjedzenie zarażonej sporocystami karmy. Jeśli młode zwierzęta przetrzymywane są w kojcach z ziemią jako podłożem należy spodziewać się szczególnie ciężkiego przebiegu choroby.

Objawy kokcydiozy:

osłabienie

wychudzenie

osłabienie apetytu

biegunka

śluz w kale

krew w kale

sierść bez połysku (czasem wilgotna)

Babeszjoza psów charakteryzuje się objawami podniesionej wewnętrznej ciepłoty ciała, hemoglobinurii, żółtaczki, a w końcu anemii.

Chorobę wywołuje pierwotniak krwinek czerwonych – babesia canis. Jego żywicielem ostatecznym są kleszcze. Pies w rozwoju babesia canis występuje jako żywiciel pośredni. Zarażenie psa następuje wraz z dostaniem się do jego skóry śliny kleszcza. Namnażanie się tego pierwotniaka może trwać w organizmie psa nawet do 2 lat od chwili ukąszenia przez kleszcza. Po osiągnięciu wystarczającej ilości komórek pasożyta przechodzi on kolejne stadia rozwoju, a następnie ponownie (za pośrednictwem krwi) przedostaje się do organizmu kleszcza.

Babesia canis nie oddziałuje na organizm psa w sposób bezpośredni. Występuje za to silne oddziaływanie produktów jego przemiany materii. Powodują one hemolizę krwinek, gorączkę, uwalnianie kinin innych substancji rozszerzających naczynia krwionośne oraz wzrost przepuszczalności mikrokapilarów. Wynikłe stąd przenikanie płynów tkankowych może prowadzić do szoku kończącego się nawet zapaścią psa. W wyniku hemolizy krwinek uwalnia się hemoglobina, która zamienia się w bilirubinę, a ta daje objaw żółtaczki.

Objawy:

ciepłota ciała podniesiona do 40-41 stopni Celsjusza (pierwszy tydzień)

wyrównanie temperatury bądź nawet jej obniżenie (po pierwszym tygodniu)

brak apetytu

osłabienie

anemia

przyśpieszony oddech i tętno

mocz najpierw różowy z czasem przechodzi w brunatny

wymioty

powiększone wątroba i śledziona

możliwe zapalenie oskrzeli, obrzęk płuc, zapalenie żołądka i jelit, bóle mięśniowe